Can
Andrey Platonov
Çeviren: Günay Çetao Kızılırmak
Metis Yayınları
“Biliyorum
o halkı ben, orada doğmuştum,” dedi Çagatayev.
“Bu yüzden gönderiyorlar ya seni oraya,” diye açıkladı
sekreter. “Ne denirdi o halka, hatırında mı?”
“Bir şey denmezdi,” diye yanıtladı Çagatayev. “Ama kendi
kendisine kısa bir ad vermişti.”
“Nasıl bir ad?”
“Can. Ruh ya da tatlı hayat anlamında. O halkın, ruhundan
ve kadınların, anaların ona bağışladığı tatlı hayatından başka hiçbir şeysi
yoktu – halkı doğuran analardır çünkü.”
Sekreter kaşlarını çattı ve kederlendi.
“Demek varı yoğu göğsündeki yüreğiymiş, o da çarptığı
sürece…”
“Sırf yüreği,” dedi Çagatayev onaylayarak, “bir tek
yüreği; vücudunun dışında kalan hiçbir şeye sahip değildi. Zaten hayat da onu
sayılmazdı, yaşadığını sanırdı sadece.”
Gerek dili gerekse dünyaya bakış açısıyla sadece çağının
değil tüm zamanların edebiyatında apayrı bir yere sahip olan Platonov’un bu
kısa romanı, “İnsan ne için yaşar?” sorusu üzerine derin, sarsıcı ve özgün bir
tefekkür niteliğinde. Hayata duyulan inancın dönüştürücü gücünün öyküsü Can;
açlığın, yokluğun, unutulmuşluğun ve süreğen acının hissizleştirdiği bir halkın
uyanışının öyküsü. En tanıdık konuyu bile ilk kez ele alınıyormuşçasına ilginç
kılan ve tüm eserleri sadece insana değil, bir bütün olarak doğaya yönelik
muazzam bir sevgi ve şevkatle ışıldayan Platonov’un Can’ı, edebiyatseverleri
derinden etkileyecek güçlü bir roman.
(Arka kapaktan…)
Bu kitabı bir başka kitap ile birlikte
iş arkadaşım hediye etmişti. Oldukça merak ederek okudum.
Adına Can denilen bir halkın hikâyesi
anlatılıyor kitapta. Sovyet Birliği’ni övücü söylemler geçse de severek
okuduğum bir kitap oldu. Çölde geçiyor olması ise beni asıl çeken noktalardan
biriydi. Çünkü ben Sahra Çölü’nü fotoğraflamak istiyorum. Evet, öyle değişik
değişik yerleri fotoğraflama hayallerim var. İkincisi ise çevirinin
muhteşemliği oldu.
Aslında bu kitabı okuyalı çok oldu ama
yazmayı hep erteledim. Aklımda yazacak çok fazla şey olmasına rağmen şu an fark
ettim ki kitap ile ilgili bir çok şeyi kendime saklamak istiyorum. Kitap hala
bende bitmemiş ve onu yaşamaya devam ediyorum.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder